KANADA’DA ŞİRKET TÜRLERİ VE KANADA’DA ŞİRKET KURMAK

Kanada’da ki şirket türlerini aşağıdaki gibi sıralayabilmek mümkündür.

1. ŞİRKET TÜRLERİ:

Kanada’da dört temel şirket türü bulunuyor. Bunlar şu şekildedir;

1. Şahıs İşletmesi (Sole Proprietorship)

2. Ortaklıklar (Partnerships)

3. Sermaye Şirketleri (Corporations)

4. Ortak Girişimler (Joint Ventures)

1. Şahıs İşletmeleri:

Şahıs işletmeleri bir kişinin sahibi olduğu ve tüm borcun ve şirketin yükümlülüklerinin aynı zamanda da gelirin tek bir kişiye ait olduğu şirketlerdir. 

Avantajları:

• Düşük ve kolay masraflar ile kurulabilir olması,

• Yasal sorumlulukların oldukça sınırlı olması,

• Karar almanın tek bir kişiye ait olması,

• Düşük işletme sermayeleri ile işletmelerin işletiliyor olması,

• Vergi avantajları,

• İşetmeden elde edilen gelirlerin tamamen tek kişiye ait olması.

Dezavantajları:

• Sahibinin sınırsız bir yükümlülüğünün bulunması,

• İşetmenin çok karlı iş elde edilmesi durumunda yüksek vergi dilimine girme ihtimali,

• İşletmenin sürekliliğinin işletme sahibinin devamlılığına bağlı olması,

• Sermaye temininde çeşitli zorluklar ile karşılaşılabilmesi.

2. Ortaklıklar:

Ortaklıklar, şahıs şirketlerinin aksine birden fazla kişinin bir araya geldiği ve kurduğu şirketlerdir. Söz konusu şirketlerde ortaklar, mali kaynakları ve kişisel yetkinliklerini bir arada tutundurmak zorundadır. Ortaklar, bir avukat aracılığı ile iş sözleşmesi yaparak kar, zarar ve diğer konular ile ilgili yükümlülüklerini belirler. 

Avantajları:

• Kurulmasının son derece basit olması,

• İş açma maliyetinin şirket ortakları arasında bölüştürülmesi

• Yönetim, kar ve varlıkların eşit bir şekilde ortaklar arasında paylaşılması 

• Duruma göre vergi avantajı yer alması.

Dezavantajları:

• Şahıs işletmelerinde de olduğu gibi işletme ile şahıs arasında herhangi bir hukuki farklılığın bulunmaması,

• Ortakların sınırsız bir sorumluluk bulundurması,

• Ortak bulunmasında çeşitli problemler ile karşılaşılması

• Ortaklar arası anlaşmazlıkların olabilmesi,

• Ortaklardan birinin aldığı kararın, diğer ortağı da etkilemesi.

Ortaklıklı şirketler; genel ortaklıklar, sınırlı ortaklıklar ya da deklere edilmemiş ortaklık gibi alt gruplara ayrılmaktadır.

3. Sermaye Şirketleri:

Sermaye şirketleri, eyalet ya da federal düzeyinde kurulabilen şirketler şeklinde açıklanabilir. Bu işletmelerin hisse sahipleri hiçbir şekilde işletmenin borçlarından, sorumluluklarından ve işletmenin aldığı kararlarda sorumlu değildir.

Avantajları:

• Sınırlı sorumluluk ve yükümlülük,

• Sahipliğin el değiştirmesi,

• Şirket varlığının kişilere bağlı olarak gerçekleşmemesi,

• Tüzel kişiliğe sahip olabilmesi,

• Kolay bir şekilde sermaye temin edebilmesi,

• Çeşitli vergi avantajları bulunması.

Dezavantajları:

• Yasal olarak sıkı son derece bir denetim,

• Kuruluş maliyetinin son derece yüksek olması,

• Kapsamlı kayıtların zorunluluğu ile toplantı tutanakları, 

• Devlete sunulan yıllık raporlar,

• Şirketlerin hisse sahipleri ile yöneticileri arasında yaşanan gerilim,

• İşletme müdürlerin ikametgahı ile ilgili çeşitli problemler. 

4. Ortak Girişimler (joint ventures):

Ortak girişimler, sözleşmeler baz alınarak, iki ya da daha fazla kişinin ticari girişim ile hizmet ve sermaye katma konusunda anlaşma sağladıkları durumlar şeklinde tanımlanabilir. Kanada’da ortak girişimleri düzenleyen her bir kanunun varlığından söz edebilmek mümkün değil. 

2. ŞİRKET KURULUŞU:

Kanada’da şirketlerin kuruluşları ile ilgili kurallar, şirketin türü ve şirketin bulunduğu eyalete ve şirketin hangi düzeyde  kurulacağına göre değişiklik gösterir. Şahıs işletmeleri ve ortaklıklar ile ilgili çeşitli düzenlemeler bulunuyor  olup yine de şirketin kurulacağı eyaletin kurallarının net bir şekilde incelenmesi gerekir. Örneğin, şahıs işletmesi  Ontario Eyaletinde kurulacak ise Ontario eyaletin kurallarının incelenmesi gerekir. 

Ortaklı şirket için aynı durumdan söz edilemez. Ortaklıklar da genel olarak, tüketiciler zihninde bir imaj oluşturulması önemlidir. Bu nedenle uzun vadeli ilişkilerin geliştirilmesi gerektiğini ifade edebiliriz. Şahıs işletmeleri ve ortaklıkların şirket isimlerinin kayıtlı veya  kayıtsız olması faaliyetleri etkileyebilir. Tüketicilere şahıs ismi, ortakların ismi ya da kayıt altına alınan isim ile fatura kesilebilir. 

Yukarıda bahsedilen iki şirket türü ile ilgili olarak iki temel hususun bulunduğunu ifade edebiliriz.

1. Eyalet veya bölgeler çeşitli iş alanlarında izin şartı aramaktadır.
2. 2-Şahıs işletmelerinde, işletmelerin 30 bin Kanada Dolarının üzerinde bir kazanç elde etmesi durumunda Kanada Gelir İdaresine kayıt yaptırma zorunluluğu bulunuyor. Ortaklıklarda ise işletmelerin kazançları ya da kayıpları kişisel gelirler ile orantılı bir şekilde değerlendirilmesi gerekir. 

Şahıs işletmesi veya Ortaklıkların kurulmasında;

– Şirket isim gerektiği yere kaydının yaptırılması

– Diğer izin, kayıt, lisans ya da sertifikaların bulundurulması

– Şirket isim kaydının ise 5 yılda bir güncellenmesi gerekir.

Sermaye şirketlerinin gereken kurallara uygun olacak şekilde kurulabilmesi için aşağıdaki bilgi/belgelere ihtiyaç duyulur.

– Şirket Tüzüğü,

– Şirketin ilk kayıtlı ofis adresi ve yönetim kurulunun formu

– Online kayıt esnasında 200 Kanada Doları, farklı durumlarda ise 250 Kanada Doları işlem ücreti,

– NUANS raporu,

– Şirket isim formuç

YABANCI ÜLKENİN BİR ŞİRKETİNİN KANADA’DA ŞUBE AÇMASI

Yabancı bir şirketin Kanada’da yapılanması ve şube açması iki şekilde gerçekleştirilebilir. Burada en önemli nokta hangi yapının tercih edilebileceğidir. Yapılan iş, bu işin amacı, kurulacak eyalet, vergi gibi unsurların göz önüne alınması gerekir. Diğer yandan Kanada’da ki şube ofislerin Kanada’da ki maliyetlerinin de ana şirkete yansıtılması gerektiğini unutmamak gerekir. 

Yabancı bir şirketin Kanada’da şubesinin kurulabilmesi için gereken şartlar Kanada’da yeni bir şirket kurarken gerekli olan şartlar ile hemen hemen aynıdır. Şirket federal düzeyde kurulsa bile, kurulduğu Eyaletin kanun ve kurallarını yerine getirmesi gerekir. 

Branch ofislerin karlarının ana şirketin bulunduğu ülkeye transfer edilmesi sırasında %25 oranında stopaj vergisinin ödenmesi gerekir.

Yabancı bir şirketin Ontario Eyaletinde bir şube sahip olmak istemesi durumunda aşağıdaki belgelerle birlikte, Companies and Personal Property Security Branch’e başvuru yapması gerekir:

1. Lisans Formu (orijinal ve imzalı)

2. Hizmetler için bir işletmelerin temsilcilerinden birinin atandığına dair form (iki nüsha, imzalı)

3. NUANS şirket isim raporu;

4. Aşağıdaki bilgileri içeren ilgili ülke yetkililerince imzalanmış rapor;

– Şirketin ismi,

– Şirketin kuruluş tarihi,

– Şirketin bulunduğu yer

– Şirketin geçerli ve varlığını sürdüğüne dair belgeler

5. 330 Kanada Doları başvuru ücreti

6. Kapak yazısı, adres, isim ve iletişim numarası,

SATIŞ TEMSİLCİLİĞİ VE DİSTRİBÜTÖRLÜK:

Kanada’da satış temsilciliği ya da distribütörlük verilirken aşağıdaki noktaların mutlaka göz önüne alınması gerekir.

1. Temsilci veya distribütörün mümkün olduğunca yakından tanınması,

2. Ürünün dağıtımı ve vergiler hakkında bilgi toplanması,

3. Tarafların yükümlülüklerini belirleyen bir sözleşme yapılması (avukatlık hizmeti alınması tavsiye olunur),

4. Sözleşmenin süresinin sınırlı tutulması,

5. Devir edilecek haklarda mümkün olduğunca dikkatli davranılması.

Satış temsilciliği ve distribütorlük neticesinde elde edilen karın, ilgili yabancı ülkedeki şirkete

transferinde yine %25 oranında stopaj vergisi (witholding tax) bulunmaktadır.

KANADA’DA ŞİRKET TÜRLERİ VE ŞİRKET KURMAK